Περί πολιτισμού…

Περί πολιτισμού…

Έχουμε ακούσει τόσα πολλά πια για τον ένδοξο πολιτισμό μας που μάλλον τελικά επικρατεί μια σύγχυση περί αυτού. Όταν αναφερόμαστε στα αρχαία μεγαλεία φουσκώνουμε από περηφάνια. Ξέρουμε το βασικότερο: είμαστε η πηγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Διασκεδάζουμε τα τελευταία χρόνια με τριτοκοσμικά πολιτιστικά πρότυπα χρησιμοποιώντας ως άλλοθι ακόμη και την ανάπτυξη του τουριστικού μας προϊόντος. Γινόμαστε γραφικά διασκεδαστικοί για τους ξένους σπάζοντας πιάτα και πετώντας γαρύφαλλα.

Βρίζουμε τα χάλια του Ολυμπιακού και τα ρεζίλια του Παναθηναϊκού και τα σπάμε στα γήπεδα. Παρακολουθούμε ανελλιπώς τα μεσημεριανά κους κους, τα reality show, τα πορνό της Αλεξανδράτου και Ντούβλη.

Στην καθημερινότητα μας τώρα είμαστε τόσο πολιτισμένοι που οδηγούμε και πετάμε τα σκουπίδια μας απλά κατεβάζοντας το παράθυρο, στη διάβαση πεζών δεν δίνουμε ποτε προτεραιότητα στον πεζό, παρκάρουμε ή σταματάμε όπου μας βολεύει, κλείνουμε τις διαβάσεις για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, δεν σηκωνόμαστε στο λεωφορείο να καθίσει η ηλικιωμένη κυρία με τους κιρσούς στα πόδια, οι καφετέριές μας κλείνουν με τραπεζοκαθίσματα του πεζοδρόμους και τους διαδρόμους των τυφλών κτλ… Σελίδες θα μπορούσα να γεμίσω αλλά δεν χρειάζεται. Όλα θα έχουν κοινό παρονομαστή τον πολιτισμό του νεοέλληνα: την εκλεπτυσμένη συμπεριφορά, την εξελικτικότητα και την ευγένεια του.

Η φιλοσοφία, η δημοκρατία, η ιστορία, τα μαθηματικά, η αστρονομία, η ποίηση γεννήθηκαν σ’ αυτήν εδώ την χώρα. Αλλά σήμερα τι να τα κάνουμε όλα αυτά; Ας τα πεθάνουνε.

Φτάνει το γεγονός ότι γεννήθηκαν εδώ σ’ αυτή τη χώρα για να «την πούμε» στον Γερμανό και σε κάθε «βάρβαρο» που «θα μας την πει» για την υπεροχή της ελληνικής φυλής μας.

Η απώλεια της αξιοπρέπειας ενός λαού είναι άμεσα συνδεδεμένη και με την ποιότητα του πολιτισμού του. Αυτή θα είναι η σκλαβιά μας. Όταν όλα τα παραπάνω πεθάνουν. Εδώ. Στην ίδια τη χώρα που τα γέννησε.

Ίσως, όταν φτάσουμε στον πάτο, (αναρωτιέμαι πόσο παρακάτω είναι τελικά αυτός ο πάτος), ξαναθυμηθούμε πως εδώ, στη χώρα μας και στη γλώσσα μας, ειπώθηκαν πολλά απ’ αυτά που εξέλιξαν την ανθρωπότητα αλλά σήμερα βρίσκονται σε βαθύ λήθαργο.

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι στην αρχαία Ελλάδα δεν υπήρχε λέξη γι αυτό που σήμερα εννοούμε με τη λέξη «πολιτισμός». Όλα όσα σήμερα εννοούμε με την λέξη πολιτισμός στην Αρχαία Ελλάδα συμπεριλαμβάνονταν μέσα στην λέξη «παιδεία».

Ο όρος πολιτισμός  εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα  μόλις τον 18ο αιώνα από τον Αδαμάντιο Κοραή, ως αντιστοίχιση του γαλλικού civilisation και χρησιμοποιείται καλύπτοντας και την έννοια του culture/kultur λόγω της έλλειψης μονολεκτικής ακριβούς απόδοσης στα ελληνικά της ξενόγλωσσης έννοιας.