Τρίτη 9 Μαρτίου 2010

Εκκλησία και κράτος



Πληθαίνουν οι φωνές για φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας
Όταν ο Aρχιεπίσκοπος Ελλάδος κάνει λόγω για "τα έσοδα από τη διαχείριση της περιουσίας της" εννοεί με αυτή τη φράση –ιδιαίτερα με το κτητικό της που συνοδεύει τη λέξη περιουσία– ότι η περιουσία που διαχειρίζεται σήμερα η Εκκλησία είναι δική της.

Εδώ , ασφαλώς, υπάρχει και η πρώτη ένσταση.
Αυτό που σήμερα ακόμα ονομάζεται εκκλησιαστική περιουσία είναι, κατά βάση, περιουσία εθνική. Το θέμα, αυτό, νομικά και ιστορικά, είναι ξεκαθαρισμένο. Ήδη, το έτος 1981, ο καθηγητής –τότε– της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Κουμάντος, με άρθρο του, στην εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ" (4-5-1981 ) ξεκαθάρισε το θέμα της προέλευσης της εκκλησιαστικής περιουσίας και διατύπωσε τις απόψεις της νομικής επιστήμης πάνω σ’ αυτό το θέμα, κατά τον πιο απλό τρόπο:
«Ένα μεγάλο μέρος αυτής της περιουσίας, ίσως το μέγιστο, προέρχεται από δωρεές που έγιναν προς την Εκκλησία κατά την Τουρκοκρατία, για να μην πάρουν τα κτήματα οι κατακτητές. Οι Τούρκοι δε σέβονταν την περιουσία των Ελλήνων αλλά σέβονταν την περιουσία της Εκκλησίας. Έτσι η Εκκλησία εμφανίζεται ως θεματοφύλακας περιουσιών που της δόθηκαν από κατατρεγμένους Έλληνες για να τις φυλάξει και να τις διασώσει. Έτσι όμως, η ιδιοκτησία που υπάρχει κατά τους νομικούς κανόνες, βρίσκεται ηθικά υπονομευμένη: τα κτήματα αυτά ανήκουν ουσιαστικά στο εθνικό σύνολο. Θεμελιώνεται, λοιπόν, ηθικά το δικαίωμα της Πολιτείας να αξιώσει την απόδοση αυτών των περιουσιακών στοιχείων που τυπικά είναι "γραμμένα" στο όνομα της Εκκλησίας και των άλλων εκκλησιαστικών νομικών προσώπων. Είναι συνεπώς απαράδεχτο αυτά τα ακίνητα να τα διαχειρίζονται, σχεδόν σαν ατομική τους περιουσία, όσοι καταφέρνουν να ανεβούν σε κάποιο υψηλό αξίωμα, εκκλησιαστικό ή μοναστηριακό. Σε μερικές μάλιστα περιπτώσεις φτάνει να αναρωτιέται κανείς μήπως υπάρχουν ασεβείς, που παρακινούνται στην επιλογή της εκκλησιαστικής σταδιοδρομίας από την ελπίδα να φτάσουν κάποτε σε βαθμίδες αρκετά ψηλές, ώστε να δίνουν τη δυνατότητα διαχείρισης μεγάλων περιουσιών με ελάχιστο έλεγχο. Έτσι όμως διαφθείρεται η ιεροσύνη που, αντί να είναι αποτέλεσμα προσωπικής κλίσης ή κλήσης από το Θεό, είναι πειρασμός του Μαμμωνά».

http://www.northepirus.com/el/node/222
http://papadologio.blogspot.com/2010/02/ti.html
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=191339&ct=6&dt=28/09/2008

5 σχόλια:

  1. Εξαιρετικό άρθρο. Η εκκλησιαστική περιουσία πάντως είναι ένα θέμα που οι ως τώρα κυβερνήσεις "χάιδευαν" απλά και δεν αποφάσιζαν κάτι για αυτό. Ελπίζω να βρεθεί κάποτε λύση και σε αυτό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το θέμα της όλης αυτής περιουσίας θα πρέπει να είναι αρκετά πιο περίπλοκο, διότι από αν τότε η περιουσία ήταν Χ, σήμερα φαντάζομαι θα είναι πολλά Χ παραπάνω, με τις συνεχόμενες δωρεές και τις όποιες επενδύσεις έχει κάνει η εκκλησία μέσα στο διάβα του χρόνου. Δεν ξέρω κατά πόσο ευσταθεί αυτό που κάποτε είχα ακούσει, ότι δηλαδή η ακίνητη περιουσία της εκκλησίας αγγίζει το 1/3 της όλης ελλαδικής...
    Να φορολογηθεί σαφώς η περιουσία της εκκλησίας, να πάψουν τα παπαδαριά να βγάζουν δίσκο "υπέρ αποπεράτωσης του ιερού ναού" κλπ κλπ, ας κάνουν ναούς από το χρυσό πουγγί της εκκλησίας, ας πάψει το κράτος να πληρώνει όλα αυτά τα ρασοφόρα στίφη, αλλά για απόδοση της περιουσίας στο δημόσιο το βλέπω αδύνατο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Η Εκκλησία δεν είναι ούτε επιχείρηση ούτε ιδιοκτησία κανενός. Καταρχήν όλα τα έσοδα και η λειτουργική υπόστασή της αποβλέπει στην εξυπηρέτηση του πάσχοντα ψυχικά και σωματικά ανθρώπου. Τα παραδείγματα πάρα πολλά άλλα όχι προβεβλημένα. Ο λόγος; Το σκάνδαλο είναι αυτό που προσελκύει πάντοτε! Η εξαίρεση σε βάρος του κανόνα. Εν πάσει περιπτώση η άδικη κρίση που περιλαμβάνεται στο άρθρο ότι η Εκκλησία δεν έχει δική της ιδιοκτησία αλλά με την εν πολλοίς λαϊκίστικη εκδοχή του αειμνήστου καθηγητού Κουμάντου, δεν αντέχει σε ουσιαστική κριτική. Άλλωστε και ο ίδιος σε άλλα πονήματά του έχει υποστηρίξει την ύπαρξη τίτλων ιδιοκτησίας εκ μέρους της Εκκλησίας. Με το συνεκδοχικό ερμηνευτικό σύστημα μιας αλληλουχίας ιστορικών γεγονότων δεν αίρονται τίτλοι ιδιοκτησίας. Αυτό θα ήταν επικίνδυνο για όλο το εποικοδόμημα των ενοχικών σχέσεων σε πολλές περιπτώσεις στην Ελλάδα. Το σημείο εκκίνησης όλων των συζήτήσεων έγκειται, ας μην κρυβόμαστε, στην αποστασιοποίηση του νεοέλληνα από τη ζωή της Εκκλησίας. Θέλει την απόλυτη ελευθερία και ασυδοσία στην καθημερινή του ζωή και η Εκκλησία είναι εμπόδιο. Συνεπώς και κάθετι της Εκκλησίας πρέπει να ισοπεδωθεί να πάψει να υπάρχει. Οπότε τελικώς όλα τα προβαλλόμενα επιχειρήματα είναι αποτέλεσμα ενός αόρατου ιδεολογικού πολέμου. Δεν μας αρέσει κάτι ως φιλοσοφία και προσπαθούμε να το αφανήσουμε. Μήπως είναι καιρός να αντέξουμε να δούμε τους εαυτούς μας στον καθρέπτη; Να δούμε τη σχέση μας με τη νομιμότητα κατά κόσμον και μόνον και να αφήσουμε τις περιπέτειες απαλλοτριώσεων για καθεστώτα αφρικανικά και τριτοκοσμικά;
    Κων. Δασκαλόπουλος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή